TOPR2. Nie każdy wróci – reportaż, który nie pozwala zasnąć

Jak czytamy we wstępie, autorka zarzekała się, że nie powstanie druga część książki. Jednak wydarzenia z sierpnia 2019 roku zmieniły wszystko. Ratownicy TOPR-u stanęli przed wyzwaniem, z którym do tej pory nie mierzyła się żadna górska służba ratunkowa na świecie. 22 sierpnia pioruny raniły na Giewoncie blisko dwieście osób, zabijając na miejscu cztery, w tym dwoje dzieci. Tę akcję ratowniczą z zapartym tchem obserwował cały świat. W tym samym czasie w Jaskini Wielkiej Śnieżnej trwała mordercza wyprawa ratunkowa, podczas której ratownicy próbowali dotrzeć do dwóch uwięzionych grotołazów.

Opisane przez Sabałę-Zielińską wydarzenia są wstrząsające, tym bardzie, że towarzyszy im refleksja, że podobna tragedia może znowu się wydarzyć. Suchy, reportażowy język, oddający niuanse rozmów z ratownikami sprawia, że czytelnik czuje się jakby sam rozmawiał z tymi, którzy walczyli w górach o ludzkie życie. Ich na pozór pozbawione emocji relacje, z jednej strony pomagają zrozumieć specyfikę pracy TOPR, z drugiej – nie pozwalają zasnąć. 

Książka to relacje ratowników, świadków wypadków i poszkodowanych. To także opinie ekspertów i przedstawicieli środowisk górskich. To także chwytające za gardło fragmenty rozmów z matkami, żonami i partnerkami tych, którzy wychodzą do pracy, z której mogą nie wrócić.

Każdy, komu dotąd wydawało się, że wie coś więcej o tego typu wypadkach, po przeczytaniu tej książki z pewnością zmieni zdanie.

Ratownicy TOPR-u zmagają się z różnymi sytuacjami i reakcjami. Angażują się w trudne akcje, spotykają się z dużą presją ze strony środowiska jaskiniowego, ale także z ogromnym hejtem, tych którym wydaje się, że lepiej wiedzą jak powinno się prowadzić akcję ratunkową. A takich, którzy „wiedzą lepiej”, zawsze jest wielu.

Książka Beaty Sabały-Zielińskiej to świetnie napisany dokument ukazujący relacje z akcji prowadzonych przez TOPR, w którym wśród szalejących emocji, pojawia się także iskry nadzieja, dzięki opowieściom o górskich bohaterach i ich zdumiewających dokonaniach.

Ta książka nie pozwala zasnąć, uzmysławia jak wielkie niebezpieczeństwa czyhają na nas w górach. Pozwala jednak mieć nadzieję, że gdzieś tam, bez względu na warunki, znajdą się ludzie gotowi narażać własne życie, by ratować cudze. Ludzie, którym należy się ogromy szacunek. Już na etapie planowania przez nas górskich wypraw.

Nieprzypadkowo książka dedykowana jest pamięci tych, którzy zginęli w Tatrach.

TOPR2. Nie każdy wróci. Beata Sabała-Zielińska. Prószyński Media Sp. z o.o.

Tradycyjnie mamy dla Państwa tę książkę jako nagrodę w naszej kultowej krzyżówce. Zachęcamy do wypełniania diagramu i przesyłania rozwiązania na adres panaceum@oil.lodz.pl

Justyna Kowalewska

Panaceum 02/22