Podatkowa rewolucja 2022. Polski Ład czy nieład?

Zmiany zostały przeprowadzone w szalonym tempie z dużą liczbą błędów i nieprawidłowości. Poprawki Senatu RP, również te zgłaszane przez senatorów partii rządzącej, mające poprawić błędy, zostały przez Sejm odrzucone w całości.

Najważniejszą zmianą, ze wszystkich szaleńczo wprowadzanych, jest bez wątpienia sposób naliczania i rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Od stycznia 2022 r. składka zdrowotna przestanie być odliczana od przypadającego do zapłaty naszego podatku dochodowego.

Dla osób prowadzących działalność gospodarczą do końca 2021 r. składka wynosi 9 proc. od podstawy, którą stanowi 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia w przemyśle w IV kwartale ubiegłego roku. Tak obliczona składka wynosi 381,81 zł, z czego 7,75 proc. podstawy, czyli 328,78 zł jest odliczana od podatku. Zatem w rzeczywistości obciążenie z tego tytułu dla osób prowadzących działalność gospodarczą wynosi 53,03 zł.

Od 2022 r. składka również będzie wynosić 9 proc. podstawy, tylko że podstawą będzie rzeczywisty dochód uzyskany przez przedsiębiorcę bez możliwości odliczenia, nawet w części, od przypadającego do zapłaty podatku dochodowego. W przypadku osób opodatkowanych podatkiem liniowym składka zdrowotna wyniesie 4,9 proc. i również nie będzie mogła być odliczana od podatku. Natomiast jeśli przedsiębiorca, również lekarz prowadzący swoją działalność gospodarczą, opodatkowany będzie zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych (ryczałt od przychodów), to składka zdrowotna wyniesie 9 proc. podstawy, którą będzie: 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego – jeżeli przychody nie przekroczą kwoty 60 tys. zł; 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia – jeżeli przychody wyniosą ponad 60 tys. zł, ale nie przekroczą 300 tys. zł; 180 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia jw. – jeżeli przychody przekroczą kwotę 300 tysięcy zł. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie za IV kwartał 2020 r. (podstawa naliczania składki zdrowotnej w 2021 r.) wyniosło 5656,51 zł. Tak więc składka zdrowotna przy rocznych przychodach ponad 300 tys. zł, przy zachowaniu takiego samego przeciętnego wynagrodzenia, wyniesie 916,35 zł, bez możliwości odliczenia od podatku.

Podstawą naliczania 9 proc. składki zdrowotnej przy opodatkowaniu kartą podatkową będzie wynagrodzenie minimalne, które od stycznia 2022 r. wyniesie 3010 zł. Po zmianach wprowadzonych przez ustawodawcę w zakresie karty podatkowej, wyraźnie widać dążenie rządzących do likwidacji tej formy opodatkowania, bardzo wygodnej dla wielu przedsiębiorców i do tego również korzystnej.

Minimalne wynagrodzenie będzie również podstawą obliczania składki zdrowotnej dla osób opodatkowanych według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, wtedy gdy ich dochód będzie równy lub niższy niż wynagrodzenie minimalne lub osoby te poniosą stratę z działalności.

Wprowadzenie braku możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku dochodowego przypadającego do zapłaty spowoduje znaczący wzrost obciążeń fiskalnych podatników. Bezsprzecznie przecież składka na ubezpieczenie zdrowotne jest takim obciążeniem, jedynie nie nazywanym wprost podatkiem.

Od 2022 r. zwiększa się kwotę wolną od podatku z obecnej (maksymalnie 8 tys. zł) do 30 tys. zł oraz podnosi się próg podatkowy drugiej stawki do wysokości 120 tys. zł. Wprowadza się również „ulgę podatkową” dla tzw. klasy średniej, to znaczy dla osób zarabiających między 5701 zł a 11 141 zł miesięcznie. Przy czym największe korzyści uzyskiwać się będzie przy osiąganiu dochodów ze środka tego przedziału, a na jego skrajach ulga jest zerowa lub bliska zeru.

Korzystnym rozwiązaniem dla osób wykonujących usługi w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86), a wiec również lekarzy, jest obniżenie stawki ryczałtu od przychodów z obecnych 17 proc. do 14 proc. Jak można przypuszczać, dla niektórych ta forma opodatkowania może stać się najmniej dolegliwa.

O pozostałych zmianach podatkowych zachodzących od stycznia 2022 r. napiszę Państwu za miesiąc.

A poniżej kilka przykładów wysokości obciążeń „podatkowo-zdrowotnych” w zależności od wysokości przychodu i dochodu. Obliczenia te zostały dokonane przy założeniu pewnych uproszczeń i szacunków z wykorzystaniem stosownych algorytmów a prezentowane są tylko wyniki:

 Jerzy Dworakowski

Panaceum 12/21