Panaceum 4/2022

Historia

Z historii narodów możemy się nauczyć, że narody niczego nie nauczyły się z historii – powiedział Georg Wilhelm
Friedrich Hegel, niemiecki filozof żyjący na przełomie XVIII i XIX wieku.
Według danych Encyklopedii PWN wynika, że pod koniec drugiej wojny światowej poza granicami Polski przebywało prawie 5 mln naszych rodaków. Wśród nich ponad 3 mln stanowiły osoby przymusowo wywiezione do III Rzeszy.

W pierwszych miesiącach wojny, po klęsce kampanii wrześniowej i podpisaniu 6 października 1939 r. kapitulacji, około 150 tys. ludzi – w tym władze państwowe i oddziały wojska polskiego – przedostały się do Rumunii, na Węgry, do Litwy i Łotwy. Kolejne 50 tys. uciekło do Francji, na Bliski Wschód i do Wielkiej Brytanii.
Niektórzy dotarli do bardzo odległych miejsc: 120 tys. osób znalazło schronienie w Iranie, 10 tys. Polaków dotarło do Indii, 1,5 tys. uchodźców znalazło pomoc w Meksyku, a 733 dzieci wraz z setką opiekunów przyjęła Nowa Zelandia. Ponad 13 tys. ludzi znalazło schronienie w Afryce, w tak egzotycznych państwach, jak Tanganika, Kenia, Uganda.
Jednocześnie po zbrojnej agresji Rosji na Polskę 17 września 1939 r. z zajętych terenów deportowano około 400 tys. Polaków, głównie na Syberię i do Kazachstanu.

Przynajmniej 100 tys. z nich zostało tam zamordowanych lub zmarło. Niektórzy uważają, że liczby te mogły być znacznie wyższe i nawet 1 mln Polaków mogło doświadczyć sowieckiej wywózki, nazwanej później „Golgotą Wschodu”. W latach 1944–1948 rozpoczął się powrót rodaków do ojczyzny. Do kraju z wojskiem i w ramach repatriacji przybyło między innymi 1,5 mln Polaków i Żydów, głównie z terenów państwa polskiego włączonych w 1939 r. do ZSRR; w latach 1955‒1957 było to kolejne 200 tys. osób. Jednak po drugiej wojnie światowej z emigracji nie wróciło około 0,5 mln osób. Centrum emigracji powojennej stał się Londyn, gdzie do 1990 r. działał tzw. rząd na uchodźctwie. Aktualnie jesteśmy świadkami kolejnych tragicznych wydarzeń w naszej części Europy – kiedy piszę te słowa, Ukraina nadal się broni, a do Polski przybyło już ponad 2 mln uchodźców, głównie ukraińskich kobiet i dzieci.
Pamiętając o niedawnych ranach wojennych, Polacy niezwykle aktywnie włączyli się w pomoc tym ludziom. Inne kraje potępiły agresję Rosji, niestety nie można wykluczyć, że sytuacja potoczy się w bardzo złym kierunku. Zatem o pomocy samorządu lekarskiego razem z lokalnymi władzami, archidiecezją łódzką oraz mieszkańcami naszego miasta, a której głównym inicjatorem jest prezes ORL dr Paweł Czekalski, piszemy na kilku stronach naszego magazynu (s. 7). Piszemy też o międzynarodowej akcji z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Hematologii i Onkologii oraz prof. Wojciecha Młynarskiego z łódzkiego Uniwersytetu Medycznego, w ramach której ukraińskie dzieci  zchorobami onkologicznymi lub hematologicznymi znajdują pomoc medyczną na terenie całej Unii Europejskiej (s.10). W naszym środowisku samorządowym natomiast żyjemy przygotowaniami do wyborów w trakcie XL Okręgowego Zjazdu Lekarzy sprawozdawczo-wyborczego, który odbędzie się 2 kwietnia w Urzędzie Miasta w Łodzi.

Ze swojej strony bardzo dziękuję całemu zespołowi „Panaceum” za niezwykle twórcze, ale też trudne ostatnie cztery lata naszej współpracy. Mam nadzieję, że nie zabraknie nam zapału w nowej kadencji. A Czytelnikom dziękuję za liczne dowody sympatii i nieustającą przychylność dla naszych działań.

Patrycja Proc